برنامه «ایرانجان» که با هدف تبیین ظرفیتهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مناطق مختلف کشور طراحی و اجرا شده، در استان خوزستان نیز اجرا گردید. اما نگاهی دقیقتر به شیوه اجرا و نحوه توزیع محتوای این برنامه در سطح استان، نشاندهنده یک بیعدالتی آشکار در توجه به مناطق مختلف خوزستان است.
در حالی که عمده فعالیتهای رسانهای، میدانی و مستندسازی این برنامه در جنوب خوزستان متمرکز شده و شهرهایی جنوبی و مناطق همجوار آنها سهم عمدهای از این روایتگری را به خود اختصاص دادهاند، حوزه شمالی خوزستان ـ شامل شهرستانهای ایذه، باغملک، صیدون و دزپارت ـ اندیکا و…عملاً نادیده گرفته شدهاند.
این در حالی است که شمال خوزستان صبا برخورداری از پیشینهای غنی در حوزههای فرهنگی، تاریخی که سر شار از جاذبه های باستانی و حتی ظرفیتهای مغفولمانده گردشگری و صنعتی، و وجود سد های عظیم نیروگاه های آبی و مناطق بکر طبیعی شایستگی آن را داشت که در قاب ایرانجان به تصویر کشیده شود. سرزمینهای بکر، اقوام اصیل، آیینهای فرهنگی متنوع و مردمانی مقاوم و پرتلاش، از ویژگیهایی است که هر برنامه ملی در حوزه فرهنگ و رسانه نمیتواند نسبت به آنها بیتفاوت باشد.
متأسفانه آنچه در اجرا رخ داد، حرکت برنامه در حول یک گروه خاص، با تمرکز بر حوزه جغرافیایی محدود و رویکردی یکجانبه بود؛ گویی قرار بود تنها بخشی از خوزستان روایت شود و بخش دیگر همچنان در سایه فراموشی بماند. این موضوع نه تنها باعث گلایهمندی مردم و فعالین فرهنگی و رسانه ای شمال استان شده، بلکه پرسشهایی جدی درخصوص سیاستگذاری محتوایی و عدالت رسانهای در چنین پروژههایی را به میان میآورد.
در حالیکه «ایرانجان» میتوانست با نگاهی متوازن، فرصت دیدهشدن به تمامی نقاط استان را فراهم کند، آنچه رخ داد بهنوعی بازتولید همان الگوی تمرکزگرایی رسانهای بود؛ الگویی که سالهاست مورد انتقاد مردم مناطق کمتر دیدهشده قرار دارد.
اگرچه اصل برنامه «ایرانجان» اقدامی قابل تقدیر از رسانه ملی و استان خوزستان در جهت تقویت انسجام ملی و بازنمایی زیباییهای کشور است، و این برنامه برای توسعه کشور نقش پررنگی دارد و می تواند در حوزه زیرساختی مثل گردشگری و آشنایی با اقوام و … نقش پررنگی را ایجاد کند اما عدم توجه متوازن به مناطق مختلف یک استان، میتواند دستاوردهای این پروژه را زیر سؤال برده و در نهایت، حس بیعدالتی را در میان شهروندان تقویت کند؛ چیزی که در شرایط حساس فعلی، بیش از پیش باید از آن پرهیز کرد.
شایسته است تیم اجرایی برنامه «ایرانجان» با نگاهی جامعتر و واقعبینانهتر به استانها بنگرند و در فازهای بعدی این پروژه، با جبران کمتوجهی به مناطق شمالی خوزستان، صدای مردمان ایذه، باغملک، صیدون و دزپارت و اندیکا را نیز به گوش همگان برسانند.