برخی از شایعات رایج بهداشتی در زمان جنگ و پاسخ‌های رسمی و واقع‌گرایانه به آن‌ها:
۱. شایعه: «داروها تمام شده یا دیگر تولید نمی‌شوند»
پاسخ:
توزیع و تأمین داروهای حیاتی در شرایط جنگی در اولویت کامل وزارت بهداشت است. ذخایر استراتژیک دارویی به‌صورت منظم کنترل و تأمین می‌شوند. هرگونه کمبود احتمالی از طریق رسانه‌های رسمی اطلاع‌رسانی می‌شود. مردم از خرید بیش‌از‌حد و انبار دارو خودداری کنند.
۲. شایعه: «در مراکز بهداشتی و بیمارستانها امکاناتی وجود ندارد و کسی رسیدگی نمی‌کند»
پاسخ:
کارکنان بهداشت و درمان در تمام شرایط، به‌ویژه بحران، با ایثار و مسئولیت‌پذیری در کنار مردم هستند. تجهیزات پزشکی و کارکنان به صورت جابجایی منظم میان مراکز بهداشتی و درمانی توزیع می‌شوند. گزارش‌های نادرست درباره تعطیلی مراکز و بیمارستانها، شایعه و بی‌اساس است.
۳. شایعه: «بیماری خطرناکی توسط دشمن منتشر شده» (مثل بیماری ناشناخته یا بیولوژیک)
پاسخ:
هرگونه شیوع بیماری واگیردار یا مشکوک به جنگ بیولوژیک، فوراً توسط وزارت بهداشت و یا مرکز بهداشت استان بررسی و اطلاع‌رسانی می‌شود. انتشار چنین شایعاتی بدون بررسی علمی، فقط باعث وحشت عمومی و اختلال در ارائه خدمات سلامت می‌شود.
۴. شایعه: «واکسن یا داروهایی که در مراکز بهداشتی وجود دارند، آلوده یا بی‌اثرند»
پاسخ:
واکسن‌ها و داروهای مورد استفاده، تحت نظارت دقیق سازمان غذا و دارو، آزمایش و تأیید می‌شوند. شایعات درباره آلودگی یا ناکارآمدی آن‌ها عمدتاً توسط منابع دشمن برای بی‌اعتمادسازی عمومی ساخته می‌شوند. اعتماد به کادر بهداشت و درمان، بخشی از امنیت ملی است.
۵. شایعه: «کارکنان بهداشت، پزشکان و پرستاران فرار کرده‌اند»
پاسخ:
کادر بهداشت و درمان ایران در تمام بحران‌ها، از جمله جنگ، کرونا و زلزله‌ها، با فداکاری خدمت کرده‌اند. این‌گونه شایعات برای تضعیف روحیه مردم و تخریب چهره قهرمانان سلامت منتشر می‌شود. هیچ آمار رسمی مبنی بر ترک خدمت کارکنان بهداشت و درمان وجود ندارد.
۶. شایعه: «کودکان یا زنان باردار در خطرند و دولت پنهان‌کاری می‌کند»
پاسخ:
گروه‌های آسیب‌پذیر مانند: زنان باردار، کودکان و سالمندان، در اولویت خدمات حمایتی و درمانی معاونت بهداشت استان هستند. سیستم بهداشت کشور به‌طور ویژه برنامه‌هایی برای محافظت از این گروه‌ها دارد و کوچک‌ترین تهدید علیه آن‌ها، به سرعت پیگیری می‌شود.
جمع‌بندی و توصیه‌های کلیدی:
از انتشار هرگونه خبر بهداشتی، پزشکی یا درمانی بدون منبع معتبر خودداری کنید.
اطلاعات بهداشتی را فقط از وزارت بهداشت، دانشگاه‌های علوم پزشکی و خبرگزاری‌های رسمی دریافت کنید.
در صورت مشاهده شایعات بهداشتی، آن‌ها را به شماره 06133339194گزارش دهید.
انتشار شایعه، ناخواسته به دشمن خدمت می‌کند و جان هم‌وطنان را به خطر می‌اندازد. از ترویج آن خودداری کنید.
مدیریت سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد
گروه آموزش و ارتقای سلامت
معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
