برای توسعه صنعت و کاهش بیکاری در استان خوزستان، باید برنامه‌ای جامع، مرحله‌ای و هماهنگ با ظرفیت‌های بومی، زیست‌محیطی و انسانی استان تدوین و اجرا شود. در ادامه، یک طرح کلی در سه بخش ارائه می‌شود”*:
۱. تحلیل وضع موجود
✅ فرصت‌ها:
وجود منابع عظیم نفت، گاز و پتروشیمی
موقعیت راهبردی در مجاورت خلیج فارس و بازارهای منطقه‌ای
زمین‌های حاصلخیز و ظرفیت کشاورزی بالا
نیروی انسانی جوان و جویای کار
دسترسی به آب‌های سطحی و رودخانه‌های مهم (کارون، کرخه، دز)
چالش‌ها:
وابستگی بیش از حد به صنایع نفت و گاز خام
بیکاری بالا در مناطق روستایی و مرزی
مشکلات زیرساختی (برق، آب صنعتی، جاده، اینترنت)
عدم تکمیل زنجیره ارزش در صنایع بزرگ
آلودگی‌های زیست‌محیطی و فرسایش منابع طبیعی
۲. راهکارهای پیشنهادی برای توسعه صنعت
الف) فعال‌سازی صنایع پایین‌دستی نفت و گاز
توسعه پالایشگاه‌های کوچک (mini refinery)
حمایت از واحدهای پتروشیمی تکمیلی و محصولات پلیمری
جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی در صنایع تبدیلی نفت
ب) توسعه صنایع تبدیلی کشاورزی
ایجاد سردخانه، بسته‌بندی و صنایع غذایی
شهرک‌های کشاورزی-صنعتی در شوشتر، دزفول، شادگان، رامهرمز
آموزش مهارت‌های فنی به کشاورزان و جوانان روستایی
ج) تکمیل و توسعه شهرک‌های صنعتی
رفع مشکلات زمین، برق و آب ، اینرنت در شهرک‌های صنعتی موجود
توسعه خوشه‌های صنعتی بومی (مثلاً خوشه خرما، شیلات، فولاد)
تسهیل فرآیند صدور مجوز، اعطای تسهیلات و بیمه کارآفرینی
د) توسعه صنایع دانش‌بنیان و فناوری
ایجاد مراکز رشد در دانشگاه‌های استان
حمایت مالی و حقوقی از شرکت‌های نوپا (استارتاپ‌ها)
پیوند صنعت با دانشگاه و مراکز علمی
۳. راهکارهای کاهش بیکاری
برنامه‌های اجرایی:
ایجاد کارگاه‌های مهارت‌آموزی فنی و حرفه‌ای ویژه جوانان
حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و خرد ( especially خانگی)
راه‌اندازی سامانه یکپارچه فرصت‌های شغلی در استان
اولویت استخدام نیروهای بومی در پروژه‌های نفت و گاز
جذب سرمایه‌گذاری خصوصی با مشوق‌های مالیاتی و ارزی
✅ نتیجه‌گیری:
توسعه متوازن صنعتی در خوزستان، نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت، مدیریت جهادی، مشارکت بخش خصوصی و استفاده از ظرفیت‌های بومی است. اگر همزمان به زیرساخت، سرمایه‌گذاری، آموزش مهارت و توسعه فناوری توجه شود، می‌توان نرخ بیکاری استان را به‌شکل ملموس کاهش داد و خوزستان را به قطب صنعتی و اشتغال‌زای کشور تبدیل کرد.
